Wat als ik het slachtoffer word van fraude met mijn bankkaart?
Vraag
Iedereen kijkt uit naar een deugddoende vakantie. Zorgeloos op vakantie gaan, betekent ook zonder ‘betaalzorgen’ op vakantie gaan. Met debet- en kredietkaarten kan je in het buitenland gemakkelijk betalen. Maar dit is niet zonder risico’s. Je bent best toch op je hoede voor fraude. Je wilt bij thuiskomst liever niet vaststellen dat er onbekende aanzienlijke bedragen van je rekening zijn verdwenen.
Fraude met de bankkaart is een fenomeen dat steeds vaker voorkomt. Uit cijfers blijkt ook dat tijdens de zomermaanden er dubbel zoveel gevallen zijn van fraude met betaalkaarten. Reden te meer om voorzichtig om te springen met het gebruik van betaalkaarten.
Antwoord
Er zijn verschillende vormen van fraude.
Phishing:
Bij phishing ontvang je een e-mail waarbij de fraudeur zich uitgeeft voor bijvoorbeeld een bank- of kredietkaartbedrijf. Deze probeert dan om persoonlijke informatie te verkrijgen zoals je naam, je adres, je kaartnummer of je pincode. Deze fraudeurs worden steeds creatiever en de e-mails die je ontvangt ogen steeds realistischer.
Reageer nooit op twijfelachtige e-mails. Weet ook dat geen enkele bank- of kredietkaartverstrekker via e-mail vertrouwelijke informatie of pincodes zal opvragen.
Shoulder surfing:
In dit geval zal de fraudeur of eigenlijk beter de dief je geheime code proberen te bemachtigen door je te bespieden. Hij zal daarna de bankkaart stelen om op een zo kort mogelijke tijd zoveel mogelijk geld af te halen. Vaak proberen ze je af te leiden met een verzonnen verhaal.
Skimming:
Bij deze techniek worden de gegevens van de magneetstrip op de kaart aan een geldautomaat of in een café of restaurant gekopieerd. Wanneer de pincode wordt ingegeven voor betaling, wordt de code genoteerd of op een andere manier bemachtigd. Met deze gegevens kan een valse kaart aangemaakt worden en kunnen transacties uitgevoerd worden.
Bescherming van de consument
Het Wetboek Economisch Recht voorziet een aantal bepalingen die deze situaties van ‘niet-toegestane betalingen’ regelen tussen jezelf als betalingsdienstgebruiker en de uitgever van de kaart als betalingsdienstaanbieder. De wet beoogt de consument zoveel mogelijk te beschermen en legt een belangrijke aansprakelijkheid bij de betalingsdienstaanbieders.
Wat moet je doen?
Als je bankkaart verloren is, werd gestolen of je gegevens werden ontvreemd, dan moet je de kaart onmiddellijk laten blokkeren door Card Stop (070/344 344).
Vanaf dat moment kunnen er in principe geen transacties meer worden uitgevoerd met de kaart. Gebeuren er toch nog transacties, dan zullen deze integraal vergoed worden door de bank of de kredietkaartinstelling. Je moet de uitgever van de kaart wel binnen dertien maanden na de betwiste transacties informeren over deze feiten.
En wat met de gelden die zijn verdwenen voordat de rekening geblokkeerd kon worden?
Als je kaart gestolen is, dan bepaalt de wet dat je hoogstens 150 euro zelf moet betalen. Als je nog altijd in het bezit bent van je kaart terwijl ze frauduleus werd gebruikt, dan geniet je een hogere bescherming en worden alle verliezen die je op deze manier hebt geleden, terugbetaald.
Als de bank of kredietinstelling kan bewijzen dat je zelf nalatig bent geweest of als er sprake is van bedrog of opzet dan zal je het verlies volledig zelf moeten dragen. De wet bevat geen definitie van het begrip ‘grove nalatigheid’, maar somt wel een aantal voorbeelden op. Bijvoorbeeld, je bewaart je code op een papiertje samen met je bankkaart of je laat je kaart niet blokkeren.
Wat als je zelf een betaling hebt uitgevoerd die foutief blijkt te zijn?
Je schreef bijvoorbeeld een verkeerd bedrag over, of het rekeningnummer is foutief, of de begunstigde is verkeerd. In deze gevallen ben je zelf verantwoordelijk voor de informatie die je ingeeft bij de betaling.
De bank of kredietkaartinstelling is niet altijd verplicht een controle uit te voeren tussen de persoonlijke gegevens (naam, adres) van de begunstigde en het rekeningnummer. Contractueel kan bepaald zijn dat de bank enkel het rekeningnummer moet controleren. Het zal in deze situaties veel moeilijker zijn om een bank aansprakelijk te stellen voor de verkeerde betaling.
Anderzijds is de bank wel verplicht om redelijke inspanningen te leveren om de onverschuldigde betaling terug te krijgen. De bank mag hier wel kosten voor in rekening brengen.
Wij adviseren om regelmatig je afrekeningen en uittreksels te controleren. Als je misbruik vaststelt, moet je onmiddellijk de kaart laten blokkeren en je bank of kredietinstelling contacteren om de verrichtingen te betwisten.